Gure artean ditugun epidemia gogaikarri guztien artean, badago bat oso latza gertatzen ari zaiguna: minbizia. Baina minbiziak lagun bat kentzen digunean, bizi-minak eusten gaitu zutik, eskerrak.
Oraingoan minbiziak Juanmari kendu digu gure artetik, eta oraingoan ere, bizi-minak eutsiko gaitu zutik.
Dena dela, egiatarrok ezagutu dugun Juanmari ez da inoiz desagertuko gure artetik, gure oroimenetik, are gutxiago, gure bihotzetatik. Ezingo dugulako inoiz geure oroitzapenetik atera Juanmariren begirada, ezin izango dugulako ahaztu inoiz bere irribarrea, bere begi-keinu jostaria.
Auzotarren artean izan baldin bada beti bere lekuan egoten jakin izan duena, hori Juanmari izan da. Pertsona alaia, zentzuduna, borrokalaria, mila gerratan aritua. Gutako bakoitzak ezagutuko zuen haren borroka-eremuren bat, dela politikan, sindikatuan, herrigintzan, etxean. Eta guztion oroitzapenetan gelditu dira bere duintasuna, argitasuna eta zorroztasuna. Eta denok dakigu borroka guzti horien eraginak ere behartu duela amaiera triste hau. Etorkizun hobe baten aldeko lanak ekarritako ordaina: zorretan gaude zurekin, Juanmari.
Egia Bizirik auzo elkartearen izenean hitz egin nahi dut, Juanmarirekin batera Egia maitatzea plazera izan delako guretzat. Egia auzoa maitatzea, eta baita ere egia benetakoa maitatzea. Herria eta jakintza. Diskrezioz egindako lana, beti, beste inork baino ekarpen zentzudunagoak egiten, eta aldi berean, irribarre erdi-okerrez luzatutako keinuez josia. Enpresa kapitalista erraldoien aurkako borroka, bankako langileen aldeko ibilbide sindikala, Eskubide Sozialen Karta sortzeko eta hedatzeko ahalegina, auzotarren eta etxekoen ongizatea, hori guztia izan da gure artean egindakoa, gurekin partekatutakoa, guri erakutsitakoa. Zorretan gaude zurekin, Juanmari.
Erraza izan da zu maitatzea, eta hau esatea ez da hitz hutsalak funtsik gabe baliatzea: hemen gauden guztion nahigabea horren adierazgarri. Erraza izan da zurekin lan egitea, zurekin ardo batzuk hartzea, zurekin solasean aritzea. Eta zein zaila orain agur esateko une bat hartzea, ze zaila!
Xabier Letek zioen moduan, “bakarrik etorriko da, zertan kanta heriotza”. Gogoan dut Juanmarik noizbait heriotzaren trobadorea izateari uko egin ziola, eta oraingoan ere lan hori besteoi utzi digu, zoritxarrez, ezinbestean. Aurretik joan zirenekin, ibaiaz bestaldeko lautadetan goxo elkartuko zaretelakoan agurtzen zaitugu, adiskide maitea.
Minbiziak lagun bat kentzen digunean, bizi-minak eusten gaitu zutik. Beti arte, Juanmari!
El poeta murciano Miguel Hernández, que murió en las cárceles franquistas, cuando falleció un amigo suyo, le dedicó un poema, diciendo: A Ramón, con quien tanto quería. Muchas veces se ha leído mal la dedicatoria y se ha dicho: “a quien tanto quería”. No. Lo que decía Miguel Hernández es que había querido muchas cosas con su amigo.
Eso es lo que nos pasa con Juan Mari. Le hemos querido mucho, sí. Pero sobre todo hemos querido muchas cosas con él. Con él hemos peleado por hacer un barrio mejor, hemos defendido los derechos de los trabajadores, hemos pasado miedo juntos, hemos soñado, hemos reído, hemos disfrutado… Todo eso en plural. Hemos sido nosotros, en plural: Juan Mari y muchos otros . Este “nosotros” es lo que nos ha enseñado la vida.
A muchos de nosotros se nos está acabando el tiempo y ahora volvemos la vista atrás. Lo hemos intentado. Ha habido de todo. Una cosas han salido muy bien. Otras, no tanto… . Pero si hay algo que es cierto es que lo hemos intentado juntos. Y cuando desaparece uno de nosotros desaparece una persona, pero el sueño compartido sigue vivo.
No somos amigos de dar consejos. Tampoco lo era Juan Mari. Pero sí que os queremos pedir algo, a los que todavía tenéis tiempo por delante:
Seguid queriendo juntos y juntas. Seguid soñando juntos. Seguid peleando y disfrutando juntos.